پارچه پلی استر از جمله پرکاربردترین پارچه ها در صنعت مد و لباس میباشد. این پارچه به خاطر ویژگی های خاصی که دارد مورد توجه بسیاری از طراحان و برندهای لباس برای تولید یکسری لباس های خاص، واقع شده است. میتوان گفت تولید پارچۀ پلیاستر باعث ایجاد یک تحول و تغییر وسیع در صنعت تولید لباس و پوشاک شد.
پلی استر برخلاف بسیاری از انواع پارچۀ های دیگر مانند پارچه شانتون، ابریشم، پنبه، پشم و … از الیاف طبیعی حاصل نشده. این پارچه کاملاً مصنوعی و دست ساز انسان است. درواقع پلی استر نام کوتاه شدۀ پلی اتیلن ترفتالات (PET) است. پلی اتیلن ترفتالات نوع پلیمر (ابر مولکول) مصنوعی میباشد که با استفاده از ترکیب موارد شیمیایی بواسطه انسان تولید شده است.
این پارچه از واکنش میان اتیلن گلیکول و ترفتالیک اسید ساخته شده و جنس آن از پلاستیک است. پلی استر، سومین ماده پلاستیکی پرطرفدار با سهم بازار 18 درصد میباشد. علاوه بر طراحی لباس از پارچۀ پلیاستر در صنعت مبلمان، منسوجات و موارد دیگر نیز استفاده میشود.
ارزش بازار پارچه پلی استر
پلی استر بعد از ترکیبات پلی پروپیلن (20 درصد) و پلی اتیلن (33 درصد)، پرطرفدارترین ترکیب پلاستیکی در دنیا محسوب میشود. همچنین پارچه پلی استر سهم قابل توجهی در بازار پارچۀ جهانی دارد. به طوری که بیش از نیمی از سهم بازار (حدود 55 درصد) را به خود اختصاص داده و پس از آن، پنبه (27 درصد از کل سهم بازار) در صدر نشینی بازار قرار دارد.
در دنیا، الیاف پلی استر یکی از رقبای اصلی الیاف پنبه محسوب میشود اما پلی استر بخاطر ویژگی ها و خصوصیاتی که دارد در این رقابت از پنبه پیشی گرفته است. این الیاف پلاستیکی نسبت به پنبه قابل دسترستر و ارزانتر است، از دوام خوبی برخوردار بوده، فراوری کردن آن آسان است و به سختی، چین و چروک میافتد.
موارد استفاده از پلی استر
پلی استر بخاطر ویژگی ها و ساختار خاصی که دارد از جمله ترکیباتی است که از آن در صنایع مختلفی به طور گسترده استفاده میشود. تولید انواع لباس ها (خصوصاً لباس های ورزشی) و اثاثیه منزل مانند ملحفه، بالش، مبلمان، فرش، پرده و …، از جمله موارد مصرف این نوع الیاف پلاستیکی میباشد. پارچه پلی استر از دوام و استحام بسیار بالایی برخوردار بوده و در برابر چین و چروک بسیار مقاوم است.
فرایند شست و شو و خشک شدن این پارچه بسیار سریع و آسان بوده و تا حدی دارای الاستیکی و ضد آبی میباشد. به هیمن خاطر از آن برای تولید انواع لباس های ورزشی بسیار استفاده میشود. لباس های کوهنوردی، کاپشن های ضدآب، کیسه خواب و حتی لباس های موج سواری و بسیاری دیگر از فعالیت های بیرون از خانه از جمله مواردی هستند که برای تولید آنها از پلی استر استفاده میشود.
مزایا و معایب پارچه PET
پارچه پلی استر همانند سایر پارچه های موجود در صنعت پوشاک و لباس، دارای ویژگی های مثبت و منفی مختص به خود را دارد. انتخاب این پارچه باید باتوجه به نوع استفادهای که قرار است از لباس ببرید، صورت گیرد. به هرحال آشنایی با نقاط قوت و ضعف پارچۀ پلیاستر مفید است و به شما کمک میکند در هنگام خرید، تصمیم درستی را بگیرید.
مزایای پلی استر
- جذب سریع
پارچه پلی استر خاصیت جذب کمتری دارد به همین خاطر سریع تر از سایر الیاف های محبوب دیگر مانند پنبه، خشک میشود. زمان لازم برای قرار دادن این پارچه در خشک کن جهت خشک کردن آن، نسبت به سایر پارچه ها کمتر بوده و در نتیجه، در قبوض برق خود صرفهجویی خواهید داشت.
- دوام
به طور کلی پلاستیک از جمله متریال هایی حساب میشود که از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار است. به همین خاطر نیز میباشد که صدها سال طول میکشد تا در طبیعت تجزیه شوند. براحتی میتوانید لباس هایی که از پلی استر ساخته شدهاند را مرتب بشویید و از آنها تا مدت ها استفاده کنید. بخاطر همین از این جنس پارچه در تولید لباس های ورزشی استفاده میکنند. زیرا میتواند حرکات روزانه، قوی و مکرر را تحمل کند و با شست و شوی زیاد خراب نشود.
- وزن سبک
این پارچه به دلیل طبیعت سبک و کم وزنش، در لباس های ورزشی و نیازمندِ فعالیتِ زیاد، بیشتر بکار گرفته میشود.
- ارزان
پلی استر بسیار ارزان است و بخاطر اینکه از الیاف مصنوعی در ساخت لباس های چنین جنسی استفاده از نوسانات زیادی در بازار رنج نمیبرد. این امر منجر به پایین آمدن هزینه تولید آن می شود.
- همه کاره
پلی استر قابل ترکیب شدن با سایر الیاف های دیگر است. این ویژگی باعث شده تا مزایای الیاف های دیگر را در ترکیب خود داشته باشد و حتی محصولات نهایی بهتری را به دست آورد. از جمله ترکیبات شایع پلی استر میتوان به پنبه و پلی استر (50/50 یا 65/35)، پلی استر-پنبه-ابریشم (50/25/25) و پلی استر-اسپندکس (85/15) اشاره کرد.
معایب
- فاقد لطافت کافی
بیشتر پارچه های الیاف طبیعی دارای لطافت و نرمی خاصی هستند. اما پارچه پلی استر بافت کمی زبری داشته و گاهی اوقات روی پوست احساس راحتی ارائه نمیدهد. به طوری که باعث حساسیت برای برخی از پوست ها میشود. در آموزش نکات ظریف در طراحی لباس کودک بهتر است به یاد داشته باشید که از این الیاف برای طراحی لباس کودک بهتر استفاده نشود.
- تنفس کمتر
همانطور که چندبار اشاره کردیم، پلی استر نوعی پلاستیک است. این بدان معناست که توان جریان هوای محدودی داشته و بنابراین برای ساخت آیتم هایی مانند ملافه مناسب نیست.
- حساس به دما
لباس های ساخته شده از پلی استر به درجه حرارت بالا بسیار حساس هستند.
- قابلیت اشتعال متوسط
این پارچه قابلیت اشتعال بالایی ندارد اما حین سوختن به پوست میچسبد و سوختگی های شدیدی ایجاد میکند.
- غیرسازگار با محیط زیست
با انیکه مقاومت بالای پلی استر یک مزیت برای این نوع الیاف مصنوعی محسوب میشود اما همین موضوع باحث شده رد طبیعت بسیار ماندگار بوده و دیر تجزیه شوند. دور انداختن لباس های قدیمی پلی استری باعث می شود کوهی از زباله تا مدت ها تجزیه نشود.