سنسور یا همان حسگر، از جمله قطعات بسیار مهم و حساس هر دوربین عکاسی است. این قطعه عملکرد اساسی در فرایند عکسبرداری ایفا می‌کند و درصدی از قیمت کلی دوربین را شامل می‌شود. حسگر جزء قسمت های گران قیمت هر دوربین عکاسی می‌باشد و اگر به درستی از آن نگهداری و استفاده نشود، میتواند هزینه های بسیار زیادی را متحمل عکاس گرداند.
یکی از فرایندهای مهم در نگهداری سنسور، تمیز نگه داشتن آن است. این فرایند نیاز به تخصص و تجهیزات لازم دارد. زمانی که حسگر دوربین کثیف باشد، تصاویر به دلیل جمع شدن گرد و غبار روی سنسور، لکه دار به نظر می‌رسند. خصوصا اگر مرتباً لنزهای دوربین خود را تعویض کنید، حسگرها بیشتر در معرض آلودگی و کثیفی قرار می‌گیرند.
در نتیجه میتوان گفت، تمیز نگهداشتن سنسور هم بر طول عمر آن و هم بر کیفیت عکسبرداری تاثیر گذار است. درصورتی که خودسرانه و بدون داشتن هیچگونه امکاناتی اقدام به تمیز کردن حسگر دوربین بپردازید، نتیجه‌ای جزء آسیب رسیدن به سنسور در پی نخواهید داشت. در ادامه به نکات و ترفندهایی می‌پردازیم که میتواند به شما در این فرایند کمک کند.
تمیز کردن سنسور دوربین
فرایند تمیز کردن سنسور دوربین عکاسی چندان کار دشواری نیست و کاری است که تمام عکاسان باید انجام دادن آنرا بلد باشند. چراکه در هر لحظه ممکن است گرد و غبار روی حسگر دوربین قرار بگیرد؛ در نتیجه شما باید بدانید که چگونه این کثیفی را برطرف کنید. لازم به ذکر است که سنسور، قطعه‌ای بسیار حساس و گران است در نتیجه باید دقت زیادی در تمیز کردن آن بکار گیرید.
پیش از انکه شروع به تمیز کردن سنسور نمایید، ابتدا باید ببینید که آیا از قبل روی آن گرد و غبار و کثیفی قرار گرفته است یا خیر. برای این منظور، دوربین خود را با دیافراگم f / 11 به سمت صفحه سفید روشن قرار دهید. ایزو دوربین را تا آنجا که ممکن است پایین آورده و سپس عکس بگیرید. تصویر گرفته شده را در نرم افزار لایت روم یا فتوشاپ باز کنید و نگاهی به آن بیندازید.
اگر در برنامه lightroom هستید، بر روی ابزار Spot Healing در ماژول Develop کلیک کرده و سپس بر روی کادر تأیید Visualize Spots در پایین صفحه زیر عکس خود بزنید. با اینکار مناطق گرد و غبار سنسور شما مشخص می‌شود.
تجهیزات لازم برای تمیز کردن حسگر دوربین
برای تمیز کردن سنسور دوربین ابتدا لازم است به مکانی بروید که بدور از هرگونه آلودگی و پرز باشد. یک آشپزخانه یا یک حمام با نور مناسب میتواند محل مناسبی برای تمیز کردن حسگر باشد. از جمله به ابزارها و تجهیزاتی که برای این منظور احتیاج دارید به شرح زیر است:
- دمنده هوا حرفه ا. Rocket Air Blaster دمنده با نام تجاری Giottos برای این کار عالی است.
- بطری کوچک مایع تمیز کننده مخصوص
- سواب های مخصوص حسگر دوربین. سواب ها اندازه های مختلفی دارند که انتخاب آنها به نوع دوربینی که تمیز می‌کنید بستگی دارد.
تمیز کردن دوربین های دارای لرزشگیر IBIS
اگر دوربین عکاسی شما، تثبیت کننده تصویر داخل بدنه IBIS خود دارد، باتوجه به نوع ساخت و یا مدل دوربین ، باید مراحل دیگری را به منظور تمیز کردن سنسور طی نمایید. در فرایند تمیز کردن باید از حرکت مکانیسم IBIS جلوگیری شود. هر برند دوربین عکاسی نیز برای خاموش کردن IBIS و قفل کردن حسگر در فرایند تمیزکاری، دارای مراحل متفاوتی می‌باشد.
برخی از دوربین هادر هنگام تمیز شدن حسگر باید روشن باشند اما برخی دیگر با خاموش بودن نیز میتوان کار را انجام داد. ابزارها و راه حل های تخصصی زیادی جهت تمیز کردن سنسورها وجود دارد. اما پاک کننده های حسگر دوربین به طور کلی به دو فرایند خشک و مرطوب تقسیم می‌شوند. شما باید این کار را به عنوان یک فرآیند دو مرحله ای در نظر بگیرید: ابتدا از سیستم خشک استفاده کنید، سپس در صورت لزوم به فرآیند مرطوب بروید.
روش خشک و مرطوب در تمیز کردن سنسور دوربین
اگر ئوربین عکاسی شما از نوع DSLR است، برای رسیدن به سنسور یا همان حسگر، باید آینه و کرکره را از سر راه خود خارج کنید. در سیستم منو دوربین گزینه‌ای با عنوان Lock mirror up for clean (یا موارد مشابه) وجود دارد؛ این گزینه را فعال کنید. برای آنکه بتوانید بر روی سنسور دید خوبی داشته باشید، به یک منبع نور مناسبی احتیاج دارید.
پس از تهیه منبع نور، لنز را برداشته و با استفاده از یک دمنده طوفان گرد و غبار را از سنسور منفجر کنید. دقت داشته باشید که نوک دمنده به سنسور و سایر اجزای داخلی برخورد نکند. از یک تمیز کننده متناسب با اندازه دوربین خود استفاده کنید و دستورالعمل ها را بخوانید. با استفاده از یک سواب خشک و یک محلول تمیز کننده، فرایند تمیز کردن را آغاز کنید. بدین صورت که سواب را به آرامی از سمت چپ سنسور به سمت راست بکشید. از یک حرکت استفاده کنید و به سنسور مالش یا خراش ندهید. سواب را 90 درجه بچرخانید و سمت تمیز را از راست به چپ بکشید.
جلوگیری از ایجاد لکه های روی حسگر
برای آنکه لکه‌ای روی حسگر یا همان سنسور دوربین شما قرار نگیرید، فقط باید در هنگام تعویض لنز دقت داشته باشید. سعی کنید لنز خود را در اتاقی تغییر دهید که هوا در آن ساکت است یا باد زیادی ندارد.
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، حمام ها مکانی عالی برای انجام این فرایند می‌باشند؛ زیرا معمولاً گرد و غبار کمی دارند. اقدام پیشگیرانه خوب دیگر این است که قبل از قرار دادن لنز روی دوربین، کاملاً تمیز شود. برای این منظور می‌توانید با استفاده از دمنده موشک یا پارچه میکروفیبر، گرد و غبار موجود در منطقه را به آرامی از بین ببرید.
