برخی تکنیک ها در کادربندی عکاسی هستند که تاثیر بسزایی در بهبود تصویر مورد نظر میگذارند. از جمله آنها میتوان به نقطه گریز یا نقطه محو اشاره کرد. این نقطه، ابزاری بصری و ترکیبی است که از نقاشی ها نشات میگیرد. بواسطه آن میتوان به تصویر عمق بخشید و چشم ببینده را به سمت خاصی هدایت نمود.
در واقع با بکارگیری از نقطه گریز در عکاسی میتوان یک احساس سه بعدی را به عکس یا نقاشی دو بعدی اضافه کرد. در این نطه به نظر میرسد که خطوط موازی در فاصله همگرایی نسبت به هم قرار گرفتهاند. برای مثال یک جاده مستقیم که در کنارش تیر چراغ برق قرار دارد را تصور کنید. هنگامی که به فاصله ها نگاه میکنید، حس میشود که تیرهای چراغ برق در افق به هم میرسند.
این یک توهم بصری است. چراکه هرچه فاصله میگیرند کوچکتر و کوچکتر به نظر میرسند تا جایی که به نظر میرسد یک نقطه واحد است. معمولا با عنوان پرسپکتیو نقطهای شناخته میشود. فاصله بین دو خط موازی که از پیش زمینه شروع شده نیز کوچکتر میشود. این باعث ایجاد تصور خطوط همگرا میگردد.
ایجاد رمز و راز با تکنیک نقطهی گریز
با استفاده از نقطه گریز یا نقطه محو میتوان یک حالت جادویی و رمزی را به تصویر بخشید. درواقع میتوان یک پیام یا داستان خاصی را در آن ایجاد نمود. یک مسیر یا جادهای که در فاصله دور ناپدید میگردد میتواند نمادی از یک سفر با پایان نامعلوم باشد. تونلی که نور آن در انتها باشد میتواند به معنای امید یا حتی مرگ باشد.
با استفاده از این تکنیک همچنین میتوانید حس مقیاس یا حتی اغراق در اندازه اشیا را به مخاطب القا نمایید. به طور کلی نقطه گریز یک ترکیب بندی قوی میباشد که قادر است خلق و خوی و معنای تصویر شما را تغییر دهد.
استفاده از نقطه گریز در عکاسی
برای استفاده از نقطه محو، به یک عمق میدان بزرگ نیاز دارید تا هر عنصر را دور نگه دارید. باتوجه به لنز و صحنه، دیافراگم حدود 1f1 یا f16 باید به خوبی کار کند. علاوه بر آن باید به مکان کانون توجه مورد نظرتان دقت کنید. برای استفاده بیشتر از تصاویر پرسپکتیو یک نقطهای، باید هم پیش زمینه و هم پس زمینه را در کانون توجه قرار دهید.
بهترین ترفندی که برای این منظور میتوانید بکار بگیرید، استفاده از فاصله بیش از حد کانونی برای عکس های خود است. «فاصله بیش از کانونی» نزدیکترین فاصله کانونی است که در آن عناصر در «بی نهایت» هنوز قابلیت وضوح دارند.
پیدا کردن نقطه محو
پیدا کردن نقطه محو یا گریز بسیار ساده و آسان است. برای این منظور ابتدا با صحنه هایی که دارای خطوط پیشرو یا موازی هستند شروع کنید. برای مثال: پل ها، مسیرهای قطار، ردیف های درختان، ردیف های دکل های برق و … .
صحنه های طبیعی و ساخته دست بشر اغلب فرصت مناسبی برای جستجوی نقطه محو هستند. یک تصویر میتواند بیش از یک نقطه محو داشته باشد. برای مثال، اگر از گوشه ای از یک ساختمان عکاسی کنید، میتوانید با دو خط منجر به نقاط مختلف محو شوید.
بزرگنمایی فاصله
زمانی که متوجه شدید که چگونه یک نقطه گریز پیدا کنید، حال خواهید توانست در مسافت اغراق نمایید تا درام بیشتری به تصویر خود بیفزایید. برای این منظور از یک لنز زاویه دید عریض استفاده کنید. چراکه موجب میشود سوژه های نزدیکتر حتی بزرگتر به نظر برسند. به طوری که انگار افراد در فاصله کوچکتر به نظر میرسند و تصور میشود که دورتر هستند.
برای استفاده از این تکنیک مطمئن شوید که خطوط پیشرو از پیش زمینه نزدیک شروع میشوند. به این ترتیب میتوانید تأثیر لنزهای واید را به حداکثر برسانید. اگر نتیجه کار مورد رضایت نبود، میتوانید کمی بیشتر بزرگنمایی کنید تا دیدگاه چشمگیری نداشته باشید.
چرخاندن دوربین
لازم نیست برای گرفتن پرسپکتیو حتما دوربین خود را به حالت افقی محدود نمایید. برای این مورد باید به سوژه موردنظرتان توجه کنید. اگر اگر صحنه اجازه میدهد، میتوانید دوربین خود را به پهلو برگردانده و یک عکس عمودی بگیرید. این موضوع در عکاسی معماری خصوصا هنگام عکاسی از آسمان خراش ها بخوبی کار میکند.
افزایش سطح همگرایی نقطه گریز
بوسیله عکاسی از ارتفاع دوربین پایین تر خواهید توانست سطح همگرایی را تغییر دهید. هرچه دوربین را پایینتر بیاورید، سطح همگرایی بیشتر میشود. البته نباید خیلی پایین بروید. ارتفاع دوربین را تغییر دهید و مطمئن شوید که اشیا مهم را از یکدیگر جدا میکنید.
قانون یک سوم
قانون یک سوم از جمله تکنیک های بسیار مهم در پروسه عکاسی است. تصور کنید که قاب خود را به دو سوم افقی و دو خط عمودی تقسیم کردهاید. تقاطع این خطوط، نقاط مورد نظر شما برای قرار دادن موضوع خود هستند. به جای آنکه سوژه خود را در این تقاطع ها قرار دهید، نقطه محو گریز را در آنجا تعبیه نمایید. از این طریق میتوانید تصویر خود را از نظر بصری هیجان انگیز و جالب تر کنید.
تأکید بر موضوع بواسطه نقطه گریز
نقطه گریز، نقطهای است که خواه یا ناخواه دید بیننده را به سمت خود جذب میکند. با استفاده از این ویژگی میتوانید سوژه های اصلی خود را در مقابل نقاط محو قرار دهید. خطوط همگرا مانند پیکان عمل کرده و بیننده را به سوژه راهنمایی میکند.
پوشاندن نقطه محو بوسیله سوژه؛ امکان دارد در تصویر شما تنش ایجاد نماید. چراکه چشم ما به دنبال بینهایت است که ناگهان نقطه ناپدید شده و سوژه ظاهر میشود. این روش می توانید سوژه خود را توانمند کنید.